Soru: 53.Taşkın Yapı Ne Demektir?

Cevap : Bir yapının başkasına ait araziye taşırılan kısmı, eğer yapıyı yapan malik taşırılan arazi üzerinde bir irtifak hakkına sahip bulunuyorsa, ona ait taşınmazın bütünleyici parçası olur. Eğer, böyle bir irtifak hakkı yoksa, zarar gören malik taşmayı öğrendiği tarihten başlayarak 15 gün içinde itiraz etmediği takdirde, taşkın yapıyı iyi niyetle yapan kimse, uygun bir bedel karşılığında taşan kısım için bir irtifak hakkı kurulmasını veya bu kısmın bulunduğu arazi parçasının mülkiyetinin kendisine devredilmesini isteyebilir. Buradaki verilecek irtifak kararı, eşyaya bağlı bir borç yükümlülüğü oluşturur yani arazi malikleri değişse bile her malike karşı bu hak kullanılabilir. Bir tazminat karşılığında temlik ya da irtifak hakkı kurulmasını, taşan inşaat maliki gibi arsa maliki de isteyebilir. Taşan inşaata maruz kalan arsa sahibi 15 günlük itiraz süresi içinde taşkın inşaatın kaldırılmasını ya da itiraz etmeyerek temlik ya da irtifak karşılığında kendisine tazminat ödenmesini istemek hakkına sahip bulunmaktadır ve dolayısıyla onun bakımından bir seçimlik hak söz konusu olmaktadır. NOT: “İtirazda bulunulması halinde taşkın yapının maliki veya yaptıranın iyi veya kötü niyetli olması durumu aranmaksızın yapı sökülür.” Y.4.H.D.17.12.1964 gün ve 294/6030 sayılı kararı Konuyu örnek olay çerçevesinde inceleyelim: X, Y, Z’nin paylı malik oldukları arsanın bir kısmı kadastro çalışmaları sonunda yanlışlıkla Z’ye ait taşınamazın bir parçası olarak tespit edilmiş ve bu tespit tapu siciline tescil edilmiştir. D bu kaydın kendi adına yanlışlıkla yapıldığını bilemeden, kendi arazisine yanlışlıkla kaydedilen bölümü de içine alacak şekilde bir bina yapmaya başlamıştır. Bu durumda; paydaşlardan her biri tek başına taşınmazın bütünü hakkında yolsuz tescilin düzeltilmesini dava edebilir. Olayda Z bu şekilde elde ettiği arazi üzerinde bina yapmakla, yolsuz tescil edilen kısım üzerinde yapısını taşırmıştır. Adına yolsuz kayıt olduğu bilinmeyen ve bilmesi de gerekmeyen D, 10 yıllık sürenin geçmesi halinde taşan kısmın maliki olur.