Soru: 163:Zilyetliğin Teslimsiz Kazanılması Hangi Hallerde Mümkündür?
Cevap :
Cevap163:Eşyanın zilyetliğinin, tarafların karşılıklı irade beyanı ile devredilmesine zilyetliğin teslimsiz devri denir. Teslimsiz kazanma dört şekilde gerçekleşir:
Temsilci aracılığıyla zilyetliğin kazanılması: Söz gelimi A’nın temsilcisine yapılan teslim, aynen A’ya yapılmış gibi sonuç doğurmakta ve böylece zilyetlik A’ya geçmektedir.
Hükmen teslim ile zilyetliğin kazanılması: Bir eşyanın maliki bu eşya üzerindeki zilyetliğini veya mülkiyetini devretmesine rağmen eşyayı başka bir sıfatla muhafaza etmektedir. Örneğin; Otomobilini satan kişinin kiralayarak kullanması, aldığı elbisenin fermuarını yaptırmak için mağazada bırakması. Bu durumda sadece vasıtalı zilyetlik nakledilmekte, önceki zilyet, yine eşyanın vasıtasız zilyedi olarak kalmaktadır. Bu işlem üçüncü kişileri zarara sokmak veya taşınır rehni kurallarından kurtulmak için yapılmışsa mülkiyetin intikali üçüncü şahıslara etkili değildir.
Zilyetliğin havalesi ile zilyetliğin kazanılması: Bir kimsenin sahip olduğu dolaylı zilyetliği, sözleşmeyle başkasına devretmesine zilyetliğin havalesi denir. Kişinin kitabını okuması için arkadaşına bırakması sonradan da bir başka arkadaşı Ü’ye hediye etmek istemesi halinde Ü kitabı bağışlama ile kazanır. Aksi olsaydı, önce kitabı arkadaşından alması, sonra da Ü’ye vermesi gerekecekti.
Kısa elden teslim: Kısa elden teslimde, zilyetliği iktisap eden daha önce zaten eşyanın vasıtasız zilyedidir. Mesela; A, B’ye kiraladığı bisikletinin sonradan B’de bir borcu için kalmasını kabul ederse, kısa elden teslim vardır. Böylece, A’nın kiralanan bisikleti B’den almasına gerek olmadan B bir anlaşmayla malın fiili hakimiyetini tek başına devralmış olur.