Soru: 147:Hapis Hakkı Nedir? (TMK 950)

Cevap : Cevap 147:Alacaklı, borçluya ait olup onun rızasıyla zilyedi bulunduğu taşınırı veya kıymetli evrakı, borcun muaccel olması ve niteliği itibarıyla bu eşyanın alacak ile bağlantısı bulunması hâlinde, borç ödeninceye kadar o şeyleri iade etmemek ve gerekirse paraya çevirterek alacağını alma yetkisi veren hakka hapis hakkı denir. Hapis hakkının konusunu taşınır eşya ve kıymetli evrak oluşturur.Hapis hakkının kurulabilmesi için; alacaklının borçluya ait eşyaya, borçlunun rızasıyla zilyet olması ve muaccel bir alacağın varlığı gerekir. Ayrıca hapis hakkının da bertaraf edilmemiş olması gerekir. Alacaklı eşyayı, alacağı ödeninceye kadar zilyetliğinde bulundurmaya devam edebilir. Öte yandan borç yerine getirilmez ve yeterli güvence de gösterilmezse alacaklı, borçluya daha önce bildirimde bulunarak, hapsettiği şeylerin teslime bağlı rehin hükümleri uyarınca paraya çevrilmesini isteyebilir. Malın paraya çevrilmesi için, alacaklının borçluya ihbarda bulunması ve borçlunun da yeterli teminat göstermemiş gerekir. Konu hakkında bir örnek verelim; A laptopunu rehin olarak B’ye verirse, B rehinli alacaklı aynı zamanda da emin sıfatıyla zilyettir. Bu durumda B lapropu iyi niyetli C’ye satar ve teslim ederse, C malik olur. Yani taşınır rehninde emin sıfatıyla zilyetten iyi niyetle taşınır mal kazanımı kuralı uygulanmaktadır.