Soru: 13.Paylı Mülkiyette Olağanüstü Yönetim İşleri ve Tasarrufları Nelerdir?
Cevap :
Paylı malın özgülendiği amacın değiştirilmesi, korumanın veya olağan şekilde kullanmanın gerekli kıldığı ölçüyü aşan yapı işlerine girişilmesi veya paylı malın tamamı üzerinde tasarruf işlemlerinin yapılması, oybirliğiyle aksi kararlaştırılmış olmadıkça, bütün paydaşların kabulüne bağlıdır. Mesela; bir taşınmaza bina yapılması, paylı mala konu bir binanın üzerine bir kat daha yapılması, paylı malın tamamının satılması, üzerinde bir başka kişi lehine oturma hakkı tesis edilmesi, çiçek bahçesinin meyve bahçesi, tütün tarlasının zeytinlik, buğday tarlasının bahçeye çevrilmesi v.s. ile paylı mülkiyete konu eşyaların özgülendiği ekonomik amaç değiştirilmiş olur. Bu halde tüm paydaşların onayları gerekir. Söz gelimi; fiilen taksim edilmiş tapuda tarla vasfında gösterilen paylı (müşterek) mülkiyet konulu bir taşınmaz mevcut olsun. Bu taşınmazın 4 müşterek maliki vardır. Müşterek maliklerden 3 tanesi kendi hisselerinin bir kısmını zeytinlik haline getirmişlerdir. Bu durumda tapu kayıtlarında tarla vasfında görünen arazinin zeytinlik haline dönüştürülmesi halinde paydaşların oy birliği ile mi yoksa oy çokluğu ile mi karar alması gerekir? Olayda tarlanın zeytinlik haline getirilmesi söz konusu olup, arazinin özgülendiği amaç değişmiştir. Dolayısıyla tüm paydaşların onayının alınması gerekecektir.
TMK 690: “Tarımsal işlerin yürütülmesini†olağan yönetim işi saymış ve diğer paydaşların iznini aramamıştır. TMK 691: â€œİşletme usulünün veya tarım türünün değiştirilmesi, toprağın ıslahını†önemli yönetim işi saymış, bu durumda pay ve paydaş çoğunluğu aramıştır.
TMK 692: “Malın özgülendiği amacın değiştirilmesini†olağanüstü yönetim işi saymış ve tüm paydaşların iznini aramıştır.