Soru: 100-İşçi alacaklarına yönelik ibra sözleşmelerinin (İbranamelerin) geçerlilik koşulları nelerdir?

Cevap : Cevap:Taraflar arasında iş ilişkisinden doğan bir alacak bulunmalıdır ( alacaklı ile borçlu arasında iş sözleşmesinden veya iş kazasından doğan bir alacak bulunmalıdır.)   Alacak ibranamenin düzenlendiği sırada doğmuş ve çekişmesiz olmalıdır (Henüz doğmamış ve çekişmeli bir alacak için düzenlenen ibra sözleşmeleri (İbranameler)geçersizdir. Bu nedenle, iş sözleşmesinin devam ettiği sürede düzenlenen ibra sözleşmeleri, işçinin özgür iradesine dayanmayacağından kural olarak geçersizdir.)   Alacaklı ile borçlunun ibra sözleşmesi düzenlemesi konusunda iradelerinin birleşmesi ve tarafların fiil ehliyetine sahip olmaları gerekir. (İbra sözleşmesi iki taraflı bir tasarruf işlemi olduğundan tarafların iradeleri ibraname düzenlenmesi konusunda uyum sağlamalıdır.)   İbra sözleşmesi yazılı şekilde düzenlenmelidir.( 6098 sayılı TBK.420.maddesinde, 01.07.2012 tarihinden sonraki dönemde işçinin veya sigortalının alacaklarına yönelik iş ilişkisinden doğan ibra sözleşmelerinin yazılı şekilde yapılması bir geçerlilik şekli olarak kabul edilmiştir. )   İbra sözleşmesinin düzenleme tarihi itibarıyla, iş sözleşmesinin sona ermesinden başlayarak en az bir aylık sürenin geçmiş olması gerekir.( Akdin sona erdiği tarihten itibaren en az bir aylık sürenin geçmesinden sonra yapılması gerekir. Bu hüküm emredici nitelikte olduğundan, daha önceki tarihte veya akdin devamı sırasında düzenlenen ibra sözleşmeleri, geçerli bir ibra sayılmaz.Ancak düzenlenen belge miktar içeriyorsa ve ödeme banka yoluyla yapılmış ise belge ,içerdiği miktar yönünden makbuz hükmünde sayılır.)   İbra konusu alacağın türünün ve miktarının ibranamede açıkça belirtilmesi gerekir. ( hem alacağın türünün hem de miktarının gösterilmesini zorunlu kabul etmiştir. Bu durum geçerlilik koşulu olarak karşımıza çıkmaktadır.)   Ödemenin ibranamede yazılı hak tutarına göre eksiksiz olarak ve banka yoluyla yapılması gerekir. (İbra, alacak ve borcu doğrudan doğruya ve kesin olarak ortadan kaldırır. Ödemenin tutarına göre noksansız ve hem de banka aracılığıyla (elden ya da makbuzla değil) yapılması gerekir.)